Op donderdag 9 november ontvangen we het vocaalensemble Air4six in de Sint Martinuskerk met het programma Heisse Liebe. We gingen in gesprek met dirigent Joris Derder om te ontdekken wat we mogen verwachten van deze zwoele avond met de grote Weense componisten.
Dag Joris, kan je Air4six kort even voorstellen? Hoe zijn jullie gestart en wat was jullie drijfveer?
Ik ben zelf al lange tijd actief als zanger en dirigent in verschillende ensembles en koren, zoals o.a. het Vlaams Radio Koor. Ik merkte dat er in Vlaanderen heel veel ensembles zijn die oude muziek brengen maar slechts weinige die zich op romantisch zangwerk toespitsen. Uit die vaststelling kwam de goesting om een klein ensemble op te starten dat zich richt op werk uit de klassieke periode en dan vooral romantisch werk, maar dat ook hedendaagse muziek brengt. Na wat rondvraag bleken er heel wat collega-zangers die o.a. in de opera zingen en/of als solist optreden het misten om samen te zingen en die dus heel enthousiast waren om in zo’n ensemble te stappen. Zo wist ik een mooie groep zangers bij elkaar te brengen die allen een bloeiende carrière hebben als solist, zoals o.a. Liesbeth Devos en Charles Dekeyser. In het begin waren we met zes vaste zangers, maar dit bleek agendamatig niet haalbaar omdat veel van hen in het buitenland werken. Nu zijn we eerder een collectief en kijk ik bij elk project welke bezetting nodig is. Zo bracht ik in juni op vraag van het Stroomfestival van Festival Van Vlaanderen zes zangeressen samen om mee te zingen in de Midzomernachtsdroom van Mendelssohn.
Kan je wat meer vertellen over het programma Heisse Liebe? Wat mag het publiek verwachten, welk repertoire komt er aan bod? En wat is de link tussen de verschillende componisten?
Met Heisse Liebe kiezen we niet voor de platgetreden paden. We brengen werk van de grote Weense componisten Mozart, Beethoven, Haydn en Brahms maar kiezen niet voor hun bekendste werken. Het programma is ontstaan vanuit de canons van Mozart. Mozart heeft een aantal canons gemaakt die vooral in zijn brieven aan vrienden en kennissen stonden die hij verstuurde tijdens zijn concertreizen. Die canons zijn kleine miniatuurcomposities, veelal met schunnige teksten of soms zelfs beledigend. Van daaruit ben ik beginnen zoeken of andere grote componisten ook zulke miniatuurcomposities maakten. Beethoven schreef blijkbaar op de achterkant van brieven af en toe een drietal lijnen, soms ter ere van een persoon of spottend met een situatie. Componisten worden meestal op een voetstuk geplaatst, maar we willen tonen dat zij ook maar gewone mensen waren met hun kleine kantjes die zich gewoon graag amuseerden en lachten.
De titel komt trouwens van het Oostenrijkse dessert Heisse Liebe (vanille-ijs met warme frambozensaus en slagroom) en leek me perfect aan te sluiten bij een programma met Weense componisten met een pikant kantje. Anders dan het dessert is het programma zeker licht verteerbaar door de inhoud van de liederen en de anekdotes die ik tussendoor vertel. Het is een mix van bekende melodieën en zeer toegankelijk minder bekend werk. Het verhaal achter de muziek spreekt de mensen ook aan.
En vanwaar de keuze om samen te werken met accordeonist Gwen Cresens en jullie niet te laten begeleiden door een piano?
We proberen altijd na te denken hoe we creatief kunnen omgaan met de muziek. Verschillende canons en stukken die we wilden brengen zijn voor zes stemmen geschreven en we zijn maar met vijf zangers, dus de accordeon van Gwen neemt de zesde stem voor zijn rekening. Hij is dus een van de zes zangers, maar dan zonder tekst. De werken van Hayden zijn oorspronkelijk geschreven voor piano forte en 4 stemmen maar het werkt wonderwel goed met accordeon, omdat die muziek een redelijk groot volksmuziekgehalte hebben. De liederen van Mozart en Haydn gaan veelal over de liefde en met name de afgewezen liefde. Accordeon is bij uitstek een van de meest romantische instrumenten. De kleur van de accordeon mengt ook heel mooi met de stemmen. Dit maakt het ook zeer toegankelijk voor een breed publiek.
Kan je ons publiek al een beetje warm maken met een anekdote over een van de grote componisten?
We moeten een beetje opletten, want veel van de anekdotes passen niet helemaal in onze tijdgeest. Zo heeft Beethoven een canon geschreven voor zijn goede vriend en violist Ignaz Schuppanzigh waar hij veel mee samenwerkte en die was blijkbaar redelijk volumineus. In zijn brieven schreef hij dan dat als Schuppanzigh nog eens op bezoek om samen te musiceren zou komen hij een lift zou huren om hem naar de 1ste verdieping te takelen. De eerste zin van de canon Lob auf Dicken is: ‘Schuppanzigh ist ein Lump’. Dit is één voorbeeld, maar zo zijn er nog wel enkele leuke anekdotes te ontdekken in het programma.